فوتبال، این ورزش دوست داشتنی، جذاب، پرطرفدار و البته پولساز. هر ساله با انتشار نسخه جدید فیفا حتی اگر بازیکن حرفهای این بازی هم نباشیم، تمام تلاشمون رو میکنیم تا بازی رو تهیه و بازی کنیم. با گیم پاس همراه باشید تا مروری مختصر بر تاریخچه فیفا از نسخههای ۱۲ تا ۲۰ داشته باشیم.
قبل از شروع بررسی بازی فیفا باید صادقانه اعتراف کنم که من تا سال ۲۰۱۱ طرفدار پر و پا قرص بازی پیایاس PES بودم و بازی فیفا FIFA رو اصلاً قابل مقایسه با پیایاس نمیدیدم. در سال ۲۰۱۲ طی یک اتفاق و به علت عدم اجرای بازی پیایاس بر روی کامپیوتر شخصی، مجبور شدم بازی فیفا رو بخرم و از همان زمان متوجه شدم که فیفا در زمینه گیم پلی بازی، کاملاً برتری محسوسی نسبت به پیایاس داشت. البته قصد من در این مقاله مقایسه این دو بازی نیست، و این مقایسه صرفاً نظر من در مورد سال ۲۰۱۲ است. بنابراین ما در این مقاله مروری بر تاریخچه فیفا از فیفا ۱۲ و فیفاهای بعد از آن خواهیم داشت. در ضمن تحلیل ما فقط بر روی گیم پلی بازی بوده و تحلیلی بر تغییرات گرافیکی نخواهیم داشت.
اما برسیم به بررسی بازی فیفا در سال های اخیر.
فیفا ۱۲: شروع برتری نسبت به رقیب سنتی
سال ۲۰۱۲ و فیفا ۱۲ رو میتوان نقطه عطفی برای فیفا و شرکت EA نامید. به قدری گیم پلی بازی فیفا ۱۲ جذاب و ماندگار بود که به جرأت میتونم بگم بعد از این همه سال اگر دوباره برگردیم و این بازی رو تجربه کنیم باز هم از گیم پلی این بازی لذت میبریم. یکی از مهمترین تغییرات بازی در فیفا ۱۲، ضربات بغل پا یا Finesse Shot بود که حرکت توپ و فیزیک بازیکن ضربه زننده به زیبا ترین شکل ممکن طراحی شده بود. از دیگر تغییرات شاخص، اضافه شدن Tactical Defending در بازی بود که به کلی جریان دفاع کردن در بازی را متحول کرد و بطور عامیانه میتوان گفت که کار دفاع کردن برای بازیکنان سطح پایین به یک مشکل جدی تبدیل شد و در واقع برای خوب دفاع کردن نیاز به تمرین بسیار زیادی داشتید.
پلتفرمها: ویندوز، ایکس باکس ۳۶۰، پلی استیشن ۳، پلی استیشن ۲
قویترین تیمهای بازی (از نظر نویسنده): رئال مادرید، میلان
قویترین بازیکنهای بازی فیفا ۱۲: کریستیانو رونالدو، لیونل مسی، داوید ویا، زلاتان ابراهیموویچ
فیفا ۱۳: شاهکار EA Sports
پس از تجربه بسیار موفق فیفا ۱۲ نوبت به فیفا ۱۳ رسید. بازی در نگاه اول بسیار مشکلتر از فیفا ۱۲ به نظر میرسید. گلزنی دشوارتر از فیفای قبلی بود و همچنین قدرت دفاع تیمی بسیار پیشرفته تر شده بود. بازی فیفا ۱۳ از نگاه بسیاری از گیمرهای مطرح کشور، به عنوان یکی از بهترین فیفاهای عرضه شده شناخته میشود. در این فیفا بازی دارای تعادل و ثبات بسیار بالایی بود و هر بازیکن با هر سبک بازی، با تمرین کافی میتوانست هر آن چیزی که در ذهن خود دارد را در زمین بازی پیاده کند. فرقی نمیکرد شما به دنبال مالکیت توپ باشید یا ضد حمله، سانتر از جناحین یا شوت پشت محوطه جریمه، اگر روی سبک بازی خود تمرین میکردید قطعاً موفق به پیاده کردن اندیشههای خود و برتری نسبت به حریف در بازی میشدید. از نکات بسیار جالب و عجیب فیفا ۱۳ میتوان به این مورد اشاره کرد که شرکت EA هیچ آپدیتی برای تغییر گیم پلی بازی ارایه نکرد، که این خود مهر تأییدی بر عدم وجود مشکل در گیم پلی بازی بود. برای مقایسه این مورد باید به این نکته اشاره کنم که فیفا ۱۹ تا همینجای کار حداقل ۴ آپدیت در تغییر گیم پلی بازی ارایه کرده.
پلتفرمها: ویندوز، ایکس باکس ۳۶۰، پلی استیشن ۳، پلی استیشن ۲
قویترین تیمهای بازی: منچسترسیتی، برزیل، رئال مادرید
قویترین بازیکنهای بازی فیفا ۱۳: کریستیانو رونالدو، سرجیو آگوئرو، یایا توره
فیفا ۱۴: حرفهای اما تکراری
بعد از گیم پلی منحصر به فرد فیفا ۱۳ انتظارات از شرکت EA بسیار بالا رفته بود. اما میتوان گفت فیفا ۱۴ نتوانست حداقل انتظارات گیمرهای حرفهای فیفا را برآورده کند. بازی همچنان دارای جذابیت زیادی از لحاظ گیم پلی بود، اما پس از مدتی وقت گذاشتن روی بازی، به مرور زمان متوجه تکراری شدن گیم پلی بازی میشدیم. مهمترین روش رسیدن به گلزنی در بازی فیفا ۱۴ سانتر از جناحین بود، که عدم تدبیر EA Sport برای دفاع کردن روی سانتر از جناحین، باعث کلافه شدن پلیرهای حرفهای این رشته شده بود. هر چند آپدیتهای انتهایی بازی تا حدی این مشکل را برطرف کرد و باعث جذابتر شدن گیم پلی بازی شد، اما باز هم نمیتوان فیفا ۱۴ را جزو بهترینهای شرکت EA نامید.
پلتفرمها: ویندوز، پلی استیشن ۴، ایکس باکس وان، ایکسباکس ۳۶۰، پلیاستیشن ۳، پلیاستیشن ۲، آیاواس، اندروید
قویترین تیمهای بازی: رئال مادرید، بایرن مونیخ
قویترین بازیکنهای بازی فیفا ۱۴: کریستیانو رونالدو، ماریو ماندژوکیچ
فیفا ۱۵: سالی دشوار برای EA Sports
ساخت فیفا ۱۵ به این دلیل برای سازندگان چالش برانگیز شده بود که در این سال آنها مجبور بودند برای اولین بار بازی فیفا را برای کنسولهای نسل جدید شبیهسازی کنند. هر چند در نسخههای قبلی هم فیفا برای کنسولهای نسل جدید عرضه شده بود، اما بازی تا حد بسیار زیادی شبیه به بازی در کنسول نسل قدیم بود. فیفا ۱۵ در نسل جدید کنسولها کاملاً متفاوت نسبت به قبل شده بود. بازی تا حدود زیادی شبیه به پیایاس PESهای قدیمی و مبتنی بر بازی با حرکات انفرادی شده بود، در حالی که گیم پلی فیفا در سالهای گذشته کاملاً متفاوت و بر اساس بازی تیمی و گروهی پایه ریزی شده بود. به هر حال باز هم سازندگان بازی موفق شدند در آپدیتهای بعدی بازی را متعادلتر کنند و شور و هیجان همیشگی بازی فیفا تا حد زیادی به بازی بازگردانند. اما بطور کلی فیفا ۱۵ را هم نمیتوان جزو بهترینهای EA به حساب اورد.
پلتفرمها: ویندوز، پلی استیشن ۴، ایکس باکس وان، ایکسباکس ۳۶۰، پلیاستیشن ۳، آیاواس، اندروید، ویندوز فون
قویترین تیمهای بازی: بایرن مونیخ، رئال مادرید
قویترین بازیکنهای بازی فیفا ۱۵: کریستیانو رونالدو، آرین روبن
فیفا ۱۶: بازگشت فیفا به روزهای خوب خود
پس از ورود نه چندان فوقالعاده فیفا به نسل جدید، شرکت EA با ساخت فیفا ۱۶ ثابت کرد همچنان در زمینه شبیهسازی بازی فیفا کارش را به درستی بلد است. فیفا ۱۶ هر چند بازی بدون ایرادی از لحاظ گیم پلی نبود، اما تا حد بسیار زیادی توانست رضایت طرفداران خود را جلب کند. بازی دارای بالانس بالایی در حمله و دفاع بود و تقریباً برای هر حرکت هجومی مؤثر، دفاعی مطمئن هم طراحی شده بود. اصلیترین روش گلزنی بازی که کمی موجب نارضایتی بازیکنهای حرفهای شده بود، شوتهای پشت محوطه جریمه بود که همچنان تا سال ۲۰۱۹ هم فیفا این روش گلزنی اصلی را از بازی حذف نکرده و به نظر قصد حذف کردن آن را نیز ندارد. ناگفته نماند فیفا در این سال پاس کات بک که بیشتر در سری بازیهای پیایاس مورد استفاده قرار میگرفت را به صورت پرکاربرد و به عنوان یک روش مؤثر گلزنی به بازی اضافه کرد. که این روش در فیفاهای بعدی نیز به عنوان یکی از اصلیترین روشهای گلزنی همچنان مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در فیفا ۱۶ برای نخستین بار تیمهای ملی فوتبال بانوان نیز در بازی گنجانده شدند. استرالیا، برزیل، کانادا، چین، انگلستان، فرانسه، آلمان، ایتالیا، مکزیک، اسپانیا، سوئد و آمریکا کشورهایی بودند که تیم بانوانشان در فیفا ۱۶ وجود داشت.
پلتفرمها: ویندوز، پلی استیشن ۴، ایکس باکس وان، ایکسباکس ۳۶۰، پلیاستیشن ۳، آیاواس، اندروید
قویترین تیمهای بازی: بایرن مونیخ،بارسلونا
قویترین بازیکنهای بازی فیفا ۱۶: لیونل مسی، آرین روبن، مانوئل نویر، لوییز سوارز
فیفا ۱۷: موتور Frostbite و تغییرات گیم پلی
در سال ۲۰۱۷ سازندگان فیفا تصمیم گرفتند موتور ساخت بازی را تغییر داده و برای بهبود عملکرد بازی، از موتور فراسبایت استفاده کنند. شاید این تصمیم سازندگان بیشتر بر روی گرافیک بازی نسبت به گیم پلی تأثیر داشت. اما تغییرات زیادی هم در روند بازی ایجاد کرد. در همین سال بود که حرکت محافظت از توپ یا همان شیلد Shield به بازی اضافه شد که تغییرات بسیار زیادی در بازی بوجود آورد. امّا مهمترین تغییر فیفا ۱۷ اضافه شدن بخش داستانی Journey به بازی بود. بخشی که سر و صدای بسیار زیادی را به پا کرد و ایده بسیار جذابی از سوی سازندگان بازی بود. همچنین در سال ۲۰۱۷ و با برگزاری مسابقات ESWC به روش التیمیت تیم Ultimate Team، موج عظیمی از بازیکنان حرفهای به بازی کردن این بخش فیفا روی آوردند. بخشی که هم اکنون بدون شک هیجان انگیزترین و سرگرم کنندهترین بخش بازی فیفا به حساب میآید، و تمامی مسابقات حرفهای فیفا در دنیا بر روی این بخش برگزار میشود. هر چند پس از سه سال از گذشت برگزاری مسابقات به این روش در مسابقات جهانی، در کشورمان ایران هنوز زیر ساختی برای برگزاری مسابقات به روش التیمیت تیم Ultimate Team محیا نشده است.
پلتفرمها: ویندوز، پلی استیشن ۴ ،ایکس باکس وان، ایکسباکس ۳۶۰، پلیاستیشن ۳
قویترین تیمهای بازی: بایرن مونیخ و منچستریونایتد
قویترین بازیکنهای بازی فیفا ۱۷: آرین روبن، روبرت لواندوسکی، زلاتان ابراهیموویچ، آرتورو ویدال
فیفا ۱۸: فاصله گرفتن فیفا از اصول و قواعد خود
عرضه فیفا ۱۸ و مشاهده گیم پلی رسمی بازی، تعجب تمامی علاقهمندان به بازی فیفا را در پی داشت. در حالی که تمامی فیفاهای عرضه شده قبلی دارای اصول مشخص تدافعی و تهاجمی بودند. فیفا ۱۸ را میتوان فوتبالی کاملاً بدون قانون مشخص در سراسر بازی نامید. در این نسخه فیفا دفاع کردن عملاً به یک کار غیر ممکن تبدیل شد و در بعضی مواقع، بازی دو بازیکن مطرح در دنیا با نتیجه عجیب ۸-۷ به پایان میرسید. که در مقایسه با سالهای گذشته چیزی غیرطبیعی به حساب می آمد! همچنین ضربه زمینی مؤثرترین روش گلزنی در این بازی شمرده میشد که در بازی فیفا ۱۹ تقریباً کاربرد این شوت تا حدود زیادی از بین رفت. به طور کلی فیفا ۱۸ را میتوان یک بازی بسیار جذاب نه برای بازیکنان حرفهای بلکه برای بازیکنان آماتور به حساب آورد.
پلتفرمها: ویندوز، پلیاستیشن ۳، پلیاستیشن ۴، ایکس باکس وان، ایکس باکس ۳۶۰ و نینتندو سوئیچ
قویترین تیمهای بازی: بارسلونا، رئال مادرید، منچستر یونایتد
قویترین بازیکنهای بازی فیفا ۱۸: لیونل مسی، کریستیانو رونالدو
فیفا ۱۹: شوتهای رویایی با Timed Finishing
با انتشار فیفا ۱۹ بسیاری از پلیرها به امید آنکه از گیمپلی نه چندان خوب نسخه قبلی این بازی راحت شدهاند، به استقبال نسخه جدید رفتند. اضافه شدن چند سیستم جدید به گیمپلی و بخشهای دیگر، توانست تا حدودی رضایت پلیرها را جلب کند اما بعضی از بخشهای اضافه شده در گیمپلی (مانند تایم فینیشینگ) باعث شده بود تا بازیکنان از اصول بازی خود فاصله گرفته و سبک بازی خود را تغییر دهند که از نظر من چندان جالب نبود.
این آخرین بازی FIFA است که در کنسولهای نسل هفتم موجود است و آخرین بازی شناخته شدهای که برای پلی استیشن ۳ در سراسر جهان در دسترس است.
فیفا برای اولین بار لایسنس مسابقات لیگ قهرمانان اروپا، لیگ اروپا، سوپرجام یوفا و جام جهانی بانوان را خریداری کرده و به نسخه ۱۹ این فرنچایز اضافه کرد.
در بخش داستانی، شخصیت الکس هانتر که برای اولین بار در فیفا ۱۷ ظاهر شد، برای سومین و آخرین قسمت “The Journey” با عنوان “The Journey: Champions” بازمی گردد.
تغییرات گیم پلی در FIFA 19 شامل این موارد میشود:
“Active Touch System” جدید (تغیرات اساسی کنترل بازیکن) ، “timed finishing” (جایی که با دوبار فشردن دکمه شوت در لحظه مناسب، میتوانید گلهای باورنکردنی به ثمر برسانید)، “۵۰/۵۰ battles” (سیستمی برای تعیین اینکه احتمالاً یک بازیکن توپ های مرده را به دست آورد)، “Dynamic Tactics” (به بازیکنان این امکان را می دهد تا ترکیب و تاکتیکهای مختلف را پیکربندی کنند و در صورت نیاز آرایش و تاکتیک تیم خود را تغییر دهند).
درباره timed finishing باید عنوان کنیم که در FIFA19 بسیار تاسفبار بود و باعث میشد گلهای غیرواقعی و دور از انتظاری به ثمر برسد. برای مثال شما میتوانستید با ضربه سر از پشت محوطه جریمه به گل برسید و یا در جایی که موقعیت شوت مناسب ندارید به راحتی گل بزنید. اما در مقابل یک قابلیت به دروازبانهای فیفا ۱۹ اضافه شد. کنترل و جا به جایی دروازه بان از طریق آنالوگ سمت راست، که تنها با این ترفند میتوانستید در مقابل شوتهای غیر منطقی timed finishing دوام بیاورید!
در بخش التیمیت تیم هم میتوان به اضافه شدن Division Rivals اشاره کرد که سرگرمی و جذابیت را برای طرفداران خود دوچندان کرد. همچنین ۲۵ آیکون جدید در فیفا ۱۹ به Ultimate Team اضافه شدهاند که از میان آنها میتوان به ریوالدو ، روبرتو باجیو ، یوهان کرایوف، جورج بست، لوئیز فیگو، استیون جرارد، روی کین، رایان گیگز، بابی مور، فرانکو بارزی، روود ون نیستلروی، اوزبیو، هیدتوشی ناکاتا، فابیو کاناوارو، مایکل بالاک و فرانک لمپارد اشاره کرد.
پلتفرمها: ویندوز، پلیاستیشن ۳، پلیاستیشن ۴، ایکس باکس وان، ایکس باکس ۳۶۰ و نینتندو سوئیچ
قویترین تیمهای بازی: یوونتوس، تیم ملی فرانسه، بارسلونا
قویترین بازیکنهای بازی فیفا ۱۹: کریستیانو رونالدو، لیونل مسی، کوین دیبروینه
فیفا ۲۰: از تغیرات مثبت در گیم پلی و Career Mode تا اضافه شدن بخش جدید Volta (فوتبال خیابانی)
تغییرات و ویژگیهای جدید گیمپلی فیفا ۲۰
به گفته کارگردان بازی، الکترونیک آرتز با همهپرسی از سه هزار بازیکن حرفهای و غیر حرفهای، تغییرات بسیاری روی گیمپلی بازی اعمال کرده است. این تغییرات برای سه بخش در نظر گرفته شدهاند؛ کنترل بازیکن پا به توپ، بدون توپ و فیزیک خود توپ در شرایط مختلف.
یکی از مهمترین تغییرات، مربوط به فیزیک توپ است. این تغییرات باعث شده تا توپ فوتبال، حالت واقعیتری داشته باشد و حتی در برخورد آن با بازیکنان، ناظر فیزیک منطقیتر توپ باشیم و در هنگام زدن شوت، فیزیک توپ متفاوتی را ببنیم.
یکی دیگر از مهمترین تغییرات گیمپلی، وابستگی هر چه بیشتر به مهارت بازیکنان است؛ در این نسخه تاثیر دفاع خودکار و Contain توسط هوش مصنوعی کاهش یافته و در عوض، سیستم تکل و توپگیری بازی هم دچار تغییرات شده تا پلیرها با کسب مهارت، بتوانند بهتر از همیشه دفاع کنند. این پیشرفتها در شوتها هم دیده میشود و بسته به شرایط شوت، کار سخت یا راحتی را در به ثمر رساندن گل خواهید داشت؛ برای مثال ؛ گل کردن توپ در موقعیت تک به تک با دروازهبان، نسبتا آسانتر از گل کردن یک شوت والی از بیرون محوطه جریمه خواهد بود که به طبیعیتر شدن بازی کمک کرده است. از طرفی گل کردن شوتهای Timed Finishing سخت شده و دیگر مانند نسخه Fifa 19 مضحک نیست.
از تغییرات دیگر، سیستم زدن ضربات ایستگاهی و پنالتی خواهد بود؛ این سیستم باعث میشود که بازیکنان، بهتر از قبل روی ضربات کنترل داشته باشند و با یک سیستم هدفگیری که در این سری اضافه شده، پلیرها میتوانند ضربات را به شکلی که واقعا دوست دارند روانه دروازه کنند. بهنظر میرسد که EA با یک فلشبک، فاکتورهایی از سیستم پنالتی چندین سال پیش خود (فیفا ۱۴ و ۱۵) را برای پنالتیزدن در فیفا ۲۰ اعمال کرده اما یک سیستم کاملا جدید و پیچیده را برای ضربات کاشته در نظر گرفته که تنوع زدن این ضربات را به مراتب بالا برده است.
حالت Volta یا فوتبال خیابانی فیفا ۲۰
EA با اضافه کردن بخش Volta هیجان مضاعفی به FIFA 20 داده است. این بخش دارای حالتهای مختلف از نظر نفرات، همچون سه به سه، چهار به چهار و پنج به پنج و حتی حالتهای بدون دروازهبان است، اما EA از بخش رسمی فوتسال هم غافل نشده و آن را لحاظ کرده است. در ساخت این بخش سعی شده تا اتمسفر فوتبال خیابانی برای کاربران ملموس باشد و به همین دلیل، حرکات نمایشی نقش به سزایی در این بخش دارند.
یکی از ویژگیهای بخش ولتا، شخصیسازی است. بازیکنان به طرق مختلف قادرند تیم خود را شخصیسازی کنند. علاوه بر این، دو بخش Volta Tour و Volta League هم برای پلیرها در نظر گرفته شده است.
در Volta Tour میتوانید تیم خود را از ابتدا و پایه تشکیل بدهید و در Volta League، لیگهای مختلفی را تجربه خواهید کرد. علاوه بر اینها، در بخش Volta Kick-Off فیفا ۲۰ ، میتوانید از تیمهای سطح اول دنیا مانند رئال مادرید در فوتبال خیابانی استفاده کنید.
در حالت Volta World قادر به تشکیل تیم فوتبال اختصاصی خود هستید و در حالت Volta Story نیز در نقش یک بازیکنان، خط داستانی از پیش طراحی شدهای را همانند حالت The Journey 2 نسخه قبلی تجربه خواهید کرد. در آخر با ورود به حالت Volta Kick-Off ، قادر هستید تیم خیابانی و حرفهای را که جمع کردهاید وارد مسابقات کنید و یا در حالت Volta League، برای قهرمانی رقابت کنید. مسابقات حالت Volta به چند بخش ۳ به ۳ سرعتی، ۴ به ۴، ۴ به ۴ سرعتی، ۵ به ۵ و فوتسال حرفهای بخشبندی میشوند که حالت سرعتی یا Rush به نوعی از مسابقه اطلاق میشود که در آن، تیمها فاقد دروازهبان هستند.
جزئیات Career Mode فیفا ۲۰
بخش کریر فیفا ۲۰ هم شامل تغییراتی شده که مهمترین آنها عبارت است از:
- کنفرانسهای خبری و صحبت با بازیکنان در قالب مربی
- سیستم جدید روحیه بازیکنان
- گزینههای جدید برای ساخت ظاهر مربی
- تغییرات قسمت اخبار
- ظاهر خاص برای ۵ لیگ معتبر
- سیستم جدید سنجش پتانسیل بازیکنان
پلتفرمها: ویندوز، پلیاستیشن ۴، ایکس باکس وان
قویترین تیمهای بازی: بارسلونا، یوونتوس، لیورپول
قویترین بازیکنهای بازی فیفا ۲۰: کریستیانو رونالدو، لیونل مسی، ویرجیل فندایک